რთულად წარმოსადგენია არის თუ არა ჩვენს პლანეტაზე ყვავილებზე უფრო ლამაზი და მომხიბლავი რამ... მსოფლიოში დაახლოებით 400 000-ზე მეტი სახეობის მცენარე ყვავილობს და ყველა მათგანი განსაკუთრებული მახასიათებლებით გამოირჩევა. ყვავილები დაახლოებით 150 მილიონი წელია არსებობენ და უძველესი დროიდან ასრულებენ ძალიან მნიშვნელოვან როლს მსოფლიოს სხვადასხვა კულტურაში, იქნება ეს მათი დეკორატიული, სარიტუალო თუ სამკურნალო ფუნქცია. სამკურნალო მიზნებისთვის ყვავილების გამოყენება ჯერ კიდევ ძველმა ეგვიპტელებმა დაიწყეს, მოგვიანებით კი იგივე ხერხს ძველი ბერძნები და რომაელებიც მიმართავდნენ. ისინი მცენარეებს ნაყენების, მცენარეული ჩაის, მედიკამენტების თუ სანელებლების დასახმარებლად იყენებდნენ.
არავისთვის საიდუმლო არ არის, რომ სხვადასხვა კულტურის მითოლოგიასა და რელიგიურ თქმულებებში ყვავილებს სხვადასხვა სიმბოლური მნიშვნელობა აქვთ. მაგალითად ინდუიზმში, მსოფლიოს უძველეს რელიგიაში, ლოტოსის ყვავილი მნიშვნელოვან სულიერ ატრიბუტად და განსაკუთრებულ სიმბოლოდ მიიჩნევა, მაშინ, როდესაც ვარდები განიხილება, როგორც სიყვარულის სიმბოლოდ, ხოლო ყაყაჩოები გამოიყენება ომში დაღუპული ჯარისკაცების აღსანიშნავად.
ყვავილები ასევე ჩვენი ტრადიციებისა და რიტუალების განუყოფელი ნაწილია. წარმოიდგინეთ საქორწილო მიღება თაიგულის სროლის გარეშე ან შობა - შობის ვარსკვლავის გარეშე? რას იზამდნენ მხატვრები იმ ყვავილების გარეშე, რომლებმაც შთააგონა მათ უამრავი ხელოვნების ნიმუშის შექმნა, როგორიცაა ვან გოგის მზესუმზირა, ან მონეს წყლის შროშანები?
შეიძლება ამ საკითხზე ჯერ არ დავფიქრებულვართ, თუმცა ყვავილებს გარკვეული გავლენა აქვთ ეკონომიკაზე. მე-17 საუკუნის ჰოლანდიაში, ტიტების მანიის სახელით ცნობილ პერიოდში, ტიტები იმდენად ღირებულად ითვლებოდა, რომ ის უფრო ღირებული იყო, ვიდრე ოქრო და მაშინ მთელი სახლის შეძენა მხოლოდ ათი ბოლქვის გამოყენებით შეიძლებოდა! სწორედ ამ მოვლენას ეხმაურება იან ბრიუგელის ცნობილი ნახატიც:
დღემდე მსოფლიოში ყველაზე ძვირადღირებული სუნელი არის ზაფრანა, რომელიც მზადდება გამხმარი კროკუსის ყვავილების გამოყენებით. (1 კილოგრამის ზაფრანის მისაღებად თითქმის 200 000 ყვავილის წითელი ულვაშია საჭირო, ყვავილები კი აუცილებლად გამთენიისას უნდა იყოს შეგროვებული, ანუ როგორც კი პირველად გაიშლება).
ყვავილების როლზე დაუსრულებლად საუბარია შესაძლებელი, თუმცა ყველაზე ფასეული ალბათ ის როლია, რომელსაც ყვავილები ბუნებრივ სამყაროში ასრულებენ. მათი ნათელი ფერებითა და მომხიბვლელი სურნელით ისინი არა მხოლოდ ალამაზებენ ჩვენს გარშემო არსებულ სამყაროს, არამედ იზიდავენ და ინარჩუნებენ ისეთ დამამტვერიანებლებს, როგორიცაა ფუტკარი, პეპლები და ფრინველები, აცდუნებენ მათ ტკბილი ნექტარით და სანაცვლოდ ანაწილებენ ძვირფას მტვერს.
ყვავილები ასევე გადამწყვეტ როლს ასრულებენ ეკოსისტემების შენარჩუნებაში, საკვების წარმოებაში და ადამიანის სიცოცხლისა და კულტურის გამდიდრებაში. შესაბამისად ყვავილები ნამდვილად იმსახურებენ საკუთარ დღეს/დღესასწაულს, ჩვენს ცხოვრებასა და კულტურაში შეტანილი წვლილისთვის, რომ აღარაფერი ვთქვათ მათ როლზე ჩვენს ბუნებრივ ეკოსისტემაში.
12 მარტის აღსანიშნავად საუკეთესო გზაა ყვავილის დარგვაა, მოდით აღვნიშნოთ ეს დღე ყველამ ერთად ყვავილების დარგვით და ხელი შევუწყოთ ამ მშვენიერ ყვავილებს აყვავებაში. თუ თქვენ შვილები გყავთ, ეს ასევე შესანიშნავი დრო მათთვის ასახსნელად, თუ როგორ მოქმედებს ბუნება თავის მაგიაში, რა ეხმარება მცენარეთა ზრდას, რატომ გვჭირდება ისინი და რისი გაკეთება შეგვიძლია ჩვენი პლანეტის ბიომრავალფეროვნების დასაცავად. თქვენს შვილებს მსოფლიოსთვის საოცრების გრძნობის დანერგვა დაეხმარება მათ დააფასონ პლანეტა და გააცნობიერონ თავიანთი გარემოცვა.
P.S. რაც შეეხება ყვავილების დარგვას, შეგახსენებთ, რომ სანამ რომელიმე ყვავილის დარგვას გადაწყვეტთ, აუცილებელია წინასწარ გაარკვიოთ: როდის და სად არის საუკეთესო ყვავილების დარგვა, როგორი ნიადაგი მოსწონთ და რამდენად ხშირად დასჭირდებათ მორწყვა. ხოლო თუ ახლა გადაწყვიტეთ პირველი გამოცდილების მიღება, მაშინ გირჩევთ ისეთი მცენარეების დარგვას, როგორიცაა გერანიუმი, პეტუნია და ა.შ. , რომლებიც განსაკუთრებულ მოვლას არ საჭიროებენ და კარგი არჩევანია დამწყებთათვის.
თუ გადარგვაში ხელს ცუდი ამინდი ან სიცივე გიშლით, შეგიძლიათ ჯერ ჩითილები გაამზადოთ და შესაბამის ამინდში ეზოში ან ბაღში გადარგოთ. სწორედ ამ მიზნით, მუსიკოსთა პარკის ბაზაზე შევქმენით სათბური, სადაც ჩითილებს ვრგავთ და გაზაფხულისთვის ვემზადებით.